فهرست موضوعات
مقدمه
فولادهای زنگ نزن (استنلس استیل ها) یکی از محبوبترین متریال مورد استفاده برای ساخت لوازم خانگی به ویژه تجهیزات موجود در آشپزخانه هستند. بکارگیری این فولادها جهت ساخت لوازم خانگی از اوایل قرن بیستم میلادی آغاز گردید. اما از اواخر قرن بیستم و حوالی سال 1980، زمانی که کمپانی جنرال الکتریک شروع به تبلیغات تلویزیونی پیرامون ماشین ظرفشوئی، یخچال و به طور کلی تجهیزات و لوازم آشپزخانه ساخته شده از استنلس استیل کرد، لوازم خانگی استیل تبدیل به نامی آشنا و ماندگار در اذهان عمومی مردم شد. از آن زمان تا کنون روز به روز بر کاربرد این فولادها در ساخت لوازم خانگی افزوده شده به طوری که امروزه یکی از بزرگترین خریدارانِ فولادهای زنگ نزن واحدهای تولیدی فعال در اصناف گوناگون لوازم خانگی می باشند. در بین انواع رده های آلیاژی از استنلس استیل ها ورق استیل 304 که در عرف بازار به ورق استیل نگیر (نگیر به معنای فاقد خاصیت مغناطیسی) معروف است توانسته پاسخگوی نیاز و خواص مد نظر تولیدکنندگان لوازم خانگی باشد. از این گرید در ساخت طیف عظیمی از تجهیزات آشپزخانه استفاده می شود. نمونه ای از این قبیل وسایل، ماشین ظرفشوئی می باشد. گرید 304 در مقایسه با دیگر استیل های آستنیتی سری 300 که کروم و نیکل بیشتری دارند ارزان تر است. بنابراین با توجه به قیمت ورق استیل نگیر و عملکردی خوب ماشین های ظرفشویی ساخته شده از استنلس استیل 304، ساخت این قبیل وسایل از این آلیاژ از نظر اقتصادی نیز قابل توجیه است.
چرا در ساخت ماشین ظرفشویی از استنلس استیل 304 استفاده می شود؟
ماشین ظرفشویی وسیله ای است که برای سهولت و تسریع در امر شست و شوی ظروف آشپزخانه مورد استفاده قرار می گیرد. این وسیله دائما با آب، مواد شوینده، انواع چربی و مواد غذایی در تماس است. بنابراین باید مقاومت به خوردگی بالایی داشته باشد. به همین دلیل بکارگیری استنلس استیل ها همچون ورق استیل 304 در ساخت این وسایل توسعه یافته است. این قبیل تجهیزات یکبار مصرف نبوده و عمر یک ماشین ظرفشوئی باید حداقل چند سال باشد و با چند بار استفاده خراب نشود. عدم جذب باکتری، دوام بالا، مقاومت در برابر حرارت و باقی نماند بوی نامطبوع از دیگر مزایای بکارگیری این گرید در ساخت ماشین ظرفشویی بوده است. این نکته را نیز باید اضافه کرد که ورق استیل نگیر با سطوح مختلفی مختلفی راهی بازار مصرف می شود و شاید این سوال مطرح گردد که این فولاد زنگ نزن با چه سطحی برای ساخت ماشین ظرفشویی مناسب است. در پاسخ به این سوال باید گفت که عمدتا از استیل 304 با سطح براق (استیل نگیر براق) که دارای سطح صاف تری بوده و از این رو مقاومت بیشتری در برابر خوردگی نسبت به ورق های مات دوپولیش، مات تک پولیش، دانه گندمی و خشدار دارد در ساخت قسمت های داخلی ماشین ظرفشویی استفاده می شود.
بعضی از وان های شستشو در ماشین های ظرفشویی از مواد پلاستیکی ساخته می شود. از آنجایی که سطح فولادهای زنگ نزن صاف بوده و دارای تخلخل کمتری نسبت به پلاستیک است بنابراین در مقایسه با این مواد بوی مواد غذایی را کمتر به خود جذب می کند. در حالی که وان های ساخته شده از پلاستیک این گونه نیستند. بنابراین می توان گفت که نگهداری ماشین ظرفشویی استیل به مراتب آسان تر است. البته این نکته را نیز خاطر نشان کرد که به دلیل همین ویژگی ها و دوام بالاتر، عمدتا ماشین های لباسشویی استیل گران تر هستند. با توجه به اینکه قیمت ورق استیل نگیر در مقایسه با پلاستیک بالاتر بوده اما مزیت ها، دوام و ماندگاری که در این وسایل وجود دارد قیمت آن را توجیه می کند.
مزایای ماشین های ظرفشویی استیل
علاوه بر مقاومت در برابر خوردگی، عدم جذب باکتری و بو، دوام و ماندگاری که در قسمت قبلی اشاره شد ماشین های ظرفشویی استیل مزیت های دیگری نیز دارند. به عنوان مثال طراحان و تولید کنندگان ماشین ظرفشویی علاقه مند به بهبود دو ویژگی در تولیدات خود هستند. یکی شستشوی کارآمد که بارزترین ویژگی یک ماشین ظرفشویی جهت رقابت در بازار مصرف بوده و دیگری تولید صدای کمتر به هنگام شستشوی ظرف ها می باشد. همچنین ماشین های ظرفشویی استیل در مقایسه با نمونه های مشابه پلاستیکی دمای بالاتری را می تواند تحکل کند. بنابراین می تواند از آب با دمای F ֯ 160 ( C ֯ 71 ) جهت شستشوی ظروف استفاده کند. دمای بالاتر تمیزی بیشتر ظروف و از بین رفتن باکتری های بیشتری را تضمین می کند.
همانطورکه قبلا نیز اشاره شد بکارگیری استیل در ساخت فضای داخلی ماشین ظرفشویی از آنجایی که چگالی بالاتری دارد به جذب بیشتر صدا کمک می کند.
یکی دیگر از مزیت های ماشین های ظرفشویی استیل در مقایسه با نمونه های مشابه با وان پلاستیکی این است این فولادها حرارت بیشتری را طی فرایند شستشو جذب و حفظ می کنند. از این رو برای خشک کردن ظروف پس از شستشو به انررژی حرارتی کمتری نیاز است. معمولا در وان های فولادی ضد زنگ از المنت هایی با میزان حرارت 450 وات برای خشک کردن ظروف استفاده می شود. در حالی که حرارت مورد نیاز در وان های پلاستیکی 600 الی 750 وات می باشد.
بنابراین به طور کلی می توان گفت که ماشین های ظرفشویی استیل از عمر کاری بالاتری برخوردار بوده و در مقایسه با نمونه های مشابه عملیات شستشو را با دقت و کیفیت بهتری انجام می دهند.